Amerikan dış istihbarat servisi Merkezi Haberalma Teşkilatı’nın (CIA) Direktörü William Burns, Foreign Affairs dergisine ‘Casusluk ve devlet idaresi: Rekabet çağı için CIA’in dönüşümü’ başlığıyla bir analiz yazdı.

Dış politika dergisi Foreign Affairs dergisindeki yazıda halihazırdaki global tablonun ABD için ürkütücü bir jeopolitik meydan okumalar ortaya çıkardığını kaydeden Burns, teknolojinin gelişmesiyle CIA’in işinin daha da zorlaştığını belirtti, ‘stratejik gizlilik derecesinin kaldırılması’ olarak bilinen sırların bilerek duyurulması taktiğinin öne çıktığını vurguladı.

Washington’ın iki süpergüç rakibi Rusya ve Çin’e ayrı parantez açan CIA Direktörü, ‘Bağlarını koparan Putin’ ara başlığıyla sunulan bölümde Rusya’nın Şubat 2022’de Ukrayna’ya saldırmasıyla Soğuk Savaş sonrası dönemin kesin olarak bittiğini dile getirdi. Son 20 yılın çoğunu Rusya lideri Vladimir Putin’in anlamaya çalışarak geçirdiğini hatırlatan Burns, Putin’in kararlılığını hafife almanın her zaman hata olacağının altını çizdi. Ukrayna’yı işgal etmenin Vladimir Putin için dramatik ve hayvani saplantı olduğunu kaydeden CIA Direktörü, ikinci yılı dolmak üzere olan savaşta Rus ordusunun en az 315 bin askerinin öldürüldüğünü ya da yaralandığını yazdı.

Yanı sıra Putin’in aşırı hırslarının NATO’nun daha da büyümesine ve güçlenmesine yol açarak geri teptiğini de ekleyen CIA Direktörü, 2024 yılını Ukrayna’daki savaş için güç testi olacağı tahmininde bulundu.

Sözü Çin’e getiren William Burns, ‘Xi’nin güç oyunu’ ara başlığıyla sunulan bölümde “Hiç kimse ABD’nin Ukrayna’ya verdiği desteği Çinli liderler kadar yakından izlemiyor” dedi, Pekin yönetimini Washington’ın tek rakibi olarak tanımladı. Çin’in son yarım asırdaki ekonomik dönüşümünü ‘extraordinary’ (olağanüstü) kelimesiyle tanımlayan CIA Direktörü, üçüncü dönemine başlayan Xi Jinping’in uluslararası sistemi yeniden yazmayı denediğini ve ABD’nin Ukrayna’da oynadığı rolün Xi için sürpriz olduğunu savundu.

Orta Doğu’daki mevcut durumu ‘Tanıdık bir karmaşa’ ifadesiyle niteleyen Burns, son 40 yılın çoğunu bölgede geçirdiğini hatırlatıp “Orta Doğu’yu daha karmaşık ve bu kadar patlamaya hazır nadiren gördüm” dedi.

Gazze Şeridi’ndeki savaşın ortaya çıkardığı tabloyu ‘inanılmaz zor sorunlar’ olarak tanımlayan CIA Direktörü, “İsrail’in ve bölgenin güvenliği için anahtar, İran’la baş edebilmektir. İran rejimi mevcut krizde güçlenmiştir ve son bölgesel uzantısına kadar savaşmaya hazır gözükmektedir” diye yazdı.

Orta Doğu’daki can sıkıcı sorunların hiçbirini ABD’nin yalnız başına çözmesi gibi sorumluluuğunun olmadığını belirten CIA Direktörü, ancak Washington’ın liderliği olmadan da mevcut hiçbir sorunun çözülemeyeceğini ileri sürdü.

Analizinde Türkiye’ye değinmeyen Williams Burns, CIA Direktörü olarak son üç yılda 50’den fazla ülkeyi ziyaret ettiğini, müttefiklerle ilişkileri güçlendirmek için doğrudan temasın yerine hiçbir şeyin geçemeyeceğini kaydetti. Burns, ABD Afganistan’dan çekilmeden hemen önce Kabil’e gidip Taliban’la görüştüğünü de ekledi.

CIA Direktörü Burns, “11 Eylül’ün CIA için yeni bir dönemi başlatması gibi, Rusya’nın Ukrayna işgali de aynısını yaptı” dedi, Rusya’nın halihazırda acil sorun olduğunu ancak uzun vadede en büyük tehdidin Çin’den geldiğini yazdı. Burns, yalnızca Çin’in üzerine eğilen özel bir görev merkezi kurduklarını duyurdu.